W regionie Borów Dolnośląskich od dłuższego czasu z powodzeniem realizowane są projekty unijne mające przywrócić dawny blask ogrodom i parkom w tym regionie.
Jednym z nich jest projekt o wiele mówiącym tytule Zachowanie ogrodów i parków jako części historycznie ukształtowanego krajobrazu kulturowego w ramach „szlaku parków i ogrodów po obu stronach Nysy”.
– Niniejszy projekt jest przykładem projektu znakomicie wpisującego się w ramy programu współpracy transgranicznej Polska – Saksonia. Dzieje się tak, gdyż doskonale wpisuje się w potrzeby turystów i mieszkańców, skutecznie je zaspokajając. Należy dodać, iż działania realizowane w projekcie prowadzone są zgodnie z definicją turystyki zrównoważonej, a zatem trzecia płaszczyzna zrównoważonego rozwoju – środowisko – jest tutaj traktowana projektowo – twierdzi Główny Specjalista ds. Turystyki Dolnośląskiej Organizacji Turystycznej, Arkadiusz Dołęga, koordynator projektu „CERTESS – Europejskie Szlaki Kulturowe, Wymiana doświadczeń, dzielenie się rozwiązaniami” finansowanego ze środków Interreg IV C.
Bory Dolnośląskie to największy w Polsce zwarty obszar leśny. Niegdyś nazywany Puszczą Dolną kryje wiele skarbów: owoce runa leśnego, grzyby, dziką zwierzynę. W Borach zlokalizowanych jest także wiele pereł architektury i historii. To między innym zamek w Kliczkowie z okalającym go zabytkowym parkiem, pałac w Chcichach, parki w Przewozie czy Żaganiu. To wielki skarb regionu, o który dba zarówno lokalna społeczność jak i ta europejska poprzez działalność w ramach programów unijnych zajmujących się rewitalizacjami ogrodów i parków.
Zachowanie ogrodów i parków jako części historycznie ukształtowanego krajobrazu kulturowego w ramach „szlaku parków i ogrodów po obu stronach Nysy” to gruntowny program przywracania dawnego piękna założeniom parkowym w regionie – zarówno po stronie polskiej jak i niemieckiej. Jego twórcy poprzedzili realizację dogłębna analiza wyjściowej sytuacji. Na jej bazie opracowali cele projektu oraz podstawy planistyczne pielęgnacji parków, a następnie rozpoczęli wdrażanie założeń. Główne założenia projektu to m.in.:
- odtworzenie historycznych struktur przestrzennych;
- zachowanie specyficznych dla parków biotopów, starego drzewostanu i bogatej warstwy runa parkowego;
- zapewnienie odpowiedniego stopnia intensywności pielęgnacji;
- ochronę gatunków z Czerwonej Listy oraz wspieranie bioróżnorodności.
Już dziś widać gołym okiem efekt implementacji unijnego programu rewitalizacyjnego, choć minęło dopiero 10 miesięcy od rozpoczęcia prac. Przy projekcie zatrudnienie znalazły dziesiątki osób zajmujących się ogrodnictwem. Ogrody i parki pięknieją, czego dowodem jest rewitalizacja parku w Kliczkowie. Powstają tzw. mobilne punkty pielęgnacyjne wyposażone w odpowiednie narzędzia. Wskutek stałych publikacji na oficjalnej witrynie projektu – www.ogrody.borydolnoslaskie.org – oraz w mediach społecznościowych prowadzonych przez współpracującą Fundację Pro Culturae Bono wzrasta wiedza społeczna o postępach prac. Dzięki regularnym szkoleniom ugruntowywana jest wiedza i świadomość ekologiczna oraz historyczna lokalnych społeczności.
W ubiegłym miesiącu odbyło się robocze spotkanie grup zaangażowanych w rewitalizację poszczególnych założeń parkowych w Bad Muskau. Podczas niego omówiono bieżące realizacje oraz ustalono kryteria przyjmowania do programu nowych członków a także wykluczenia ze swoich szeregów.
– Osobiście nie znam podobnego przykładu produktu turystycznego w Polsce, Szlaku Parków i Pałaców, który dodatkowo byłby budowany w partnerstwie międzynarodowym. Jestem przekonany, iż może stać się on interesujący dla turystów /np. z racji bliskości Parku Mużakowskiego/, jednakże musi zostać wykonana duża praca restauracyjna – kończy Arkadiusz Dołęga.
