Wywłaszczenie to sprawa, która powraca co jakiś czas. Głośno o wywłaszczeniach jest szczególnie w momencie planowania budów dużych obiektów użyteczności publicznej, które wymagają nowej adaptacji zamieszkałych terenów miejskich czy podmiejskich. Czym jest wywłaszczenie i co należy wiedzieć o odszkodowaniu za wywłaszczenie?
Czym jest wywłaszczenie?
Wywłaszczenie to pozbawienia prawa własności do nieruchomości. Trzeba jednak pamiętać o tym, że o wywłaszczeniu może być mowa jedynie wtedy, gdy własność nieruchomości lub prawo do władania nią przechodzi na organy państwowe do celów publicznych. Za wywłaszczenie przysługuje też odszkodowanie, które musi być wypłacone osobie, która jest pozbawiana prawa własności.
Wszelkie kwestie związane z wywłaszczeniami unormowane są przepisami zawartymi w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. nr 102, poz. 651 ze zmianami).
Wywłaszczenie może nastąpić jedynie na podstawie decyzji administracyjnej i tylko w momencie, gdy cele publiczne nie mogły być zrealizowane w inny sposób. Czyli jest to rozwiązanie, po które należy sięgać w ostateczności. Najczęściej wywłaszczenie ma miejsce w momencie budowania dróg publicznych, zakładania cmentarzy czy wyznaczania terenu, na którym zostanie stworzony obszar dla zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt czy roślin.
Odszkodowanie za wywłaszczenie – co należy wiedzieć?
Odszkodowanie za wywłaszczenie powinno być przyznane każdej osobie, która zostaje pozbawiona w ten sposób własności nieruchomości. Wysokość takiego odszkodowania zależy od wielu czynników. Do głównych czynników branych pod uwagę przy ustalaniu wysokości odszkodowania należy zaliczyć przede wszystkim:
- rodzaj nieruchomości;
- to, w jakim stanie się znajduje;
- jej lokalizację;
- to, w jaki sposób jest użytkowana;
- aktualne ceny rynkowe za określony rodzaj nieruchomości.
Osoby wywłaszczone mogą też wnioskować o wypłacenie zaliczki na poczet przyznanego im odszkodowania. Zaliczka wypłacana jest na wniosek osoby do tego uprawnionej. Może ona mieć do 70% wysokości należnego odszkodowania. Powinna być wypłacona w terminie 30 dni od momentu złożenia wniosku o zaliczkę.